Heb jij meegedaan aan ‘Veganuary’?

Hoe je de planeet kunt redden door beter te eten

“Veganuary” is één van de goede voornemens die de laatste tijd wereldwijd het meest in het oog springen. Het heeft zijn eigen slagzin, een speciale website en miljoenen volgers. Naarmate het jaar vordert kunnen we nadenken over de beloften die we onszelf aan het begin van het jaar hebben gedaan: goede voornemens om beter te eten, meer te sporten, meer vrijwilligerswerk te doen, vaker je familie te bellen… je kent ze wel.  Maar hoeveel van ons hebben zich daadwerkelijk vastgelegd om positieve veranderingen te maken? En, nog belangrijker, hoeveel mensen hebben zich eraan gehouden? 

Een van de grote beloften die mensen zichzelf doen, is om in januari veganistisch te worden. In 2014 werd de term “Veganuary” uitgevonden door een Britse non-profitorganisatie die mensen aanmoedigt om gedurende de maand januari een veganistische levensstijl te volgen, en het aantal mensen dat ieder jaar deze uitdaging aangaat is aanzienlijk gegroeid.

Het uitdagende verleden voor veganisten

In het verleden vond ik het vaak een uitdaging om in supermarkten op zoek te gaan naar plantaardig voedsel: alternatieven voor vlees en vis en zuivelvrije producten. Deze producten waren niet duidelijk geëtiketteerd of gemakkelijk te vinden. Het doen van mijn wekelijkse boodschappen was soms net alsof ik naar de bibliotheek ging: steeds moest ik zoeken en de ingrediëntenlijsten lezen om er zeker van te zijn dat de producten dier- en zuivelvrij waren. De laatste jaren echter, vooral na de pandemie en met een groter bewustzijn rond de opwarming van de aarde, is veganistisch zijn veel gemakkelijker geworden. De inspanningen van degenen die opkomen voor dierenwelzijn worden eindelijk gehoord en beantwoord door de media, beleidsmakers, bedrijven en andere, niet op dierenwelzijn gestoelde NGO’s. 

Veel supermarkten in West-Europa en Noord-Amerika hebben nu speciale afdelingen met voordelige plantaardige voeding, plantaardige eiwitproducten, veganistische taarten en desserts, veganistische dranken en veel alternatieve, zuivelvrije melkopties. Ik geloof dat de keuze voor plantaardige voeding niet te duur mag zijn en dat het zeker niet iets moet worden dat alleen maar hoort bij een luxueuze levensstijl.

Waarom kiezen mensen dan voor veganistisch? Is het gewoon “chique” vegetarisme?

Hier zijn een paar weinig bekende feiten over veganisme: 

    – In 2021 was de markt voor veganistisch voedsel meer dan 16 miljard dollar waard

    – Elke seconde verliezen we bijna 600 m² land voor landbouwdieren en hun voedsel

    – Studies hebben aangetoond dat vlees en zuivelproducten verantwoordelijk zijn voor 57% van de broeikasgasemissies die vrijkomen bij de productie van voedsel, wat bijna TWEE keer zoveel is als plantaardige alternatieven

    – 780 miljoen mensen hebben geen toegang tot water, terwijl meer dan een derde van onze watervoorraden naar dieren gaat

Maar er zijn andere, meer ‘vlezige’ redenen om een veganistisch dieet te omarmen. Volgens de Britse Vegan Society zijn dit de belangrijkste factoren waarom veganisme wereldwijd aan populariteit wint. Deze redenen gaan hand in hand met de doelstelling van ACTAsia, die luidt: “Het creëren van een meer compassievolle wereld voor dieren, mensen en het milieu”.

Om dierenmishandeling te voorkomen

Het voorkomen van de uitbuiting van dieren is niet de enige reden om veganist te worden, maar voor velen blijft het de belangrijkste factor in hun beslissing om veganist te worden en te blijven. Het hebben van een emotionele band met dieren kan een deel van die reden zijn, terwijl velen geloven dat álle wezens met gevoel recht hebben op leven en vrijheid. Het vermijden van dierlijke producten is een van de meest voor de hand liggende manieren waarop je stelling kunt nemen tegen dierenmishandeling en -uitbuiting. Het recente Panorama-programma van de BBC “A Cow’s Life: The True Cost of Milk?” onderzocht de zuivelindustrie om na te gaan of het dierenwelzijn in het gedrang komt door de melkprijzen laag te houden. Het programma toont de realiteit van de melkveehouderij en maakt mensen bewust van de werkelijke kosten van de melkproductie.

Om mensen te beschermen

Een plantaardig dieet is een duurzamere manier om mensen te voeden en vereist slechts een derde van het land dat nodig is voor een vlees- en zuiveldieet. Met de stijgende onzekerheid omtrent de wereldwijde voedsel- en watervoorziening als gevolg van een groot aantal milieu- en socio-economische problemen is er nooit een beter moment geweest om over te gaan op een duurzamere manier van leven. Het vermijden van dierlijke producten is niet alleen een van de eenvoudigste manieren waarop een individu de druk op voedsel en andere basisproducten kan verminderen, het is ook de eenvoudigste manier om een standpunt in te nemen tegen inefficiënte voedselsystemen die de armste mensen over de hele wereld onevenredig zwaar treffen.

Om het milieu te beschermen

Een van de meest effectieve manieren voor een individu om zijn CO2-voetafdruk te verkleinen is het vermijden van dierlijke producten. De productie van vlees en andere dierlijke producten vormt een zware belasting voor het milieu, van de productie van gewassen en het gebruik van water dat nodig is om de dieren te voeden, tot het vervoer en andere handelingen die van boerderij tot bord plaatsvinden. De enorme hoeveelheid granen die voor de productie van vlees nodig is, draagt in belangrijke mate bij tot ontbossing, habitatverlies en het uitsterven van soorten. Alleen al in Brazilië wordt het equivalent van 2,3 miljoen hectare land gebruikt om sojabonen te verbouwen voor dieren in Europa. Dit landgebruik draagt bij tot ondervoeding in ontwikkelingslanden, doordat het verarmde bevolkingsgroepen ertoe aanzet geldgewassen te verbouwen voor diervoeder, in plaats van voedsel voor zichzelf.

ACTAsia’s Compassionate Choices Network stimuleert goede voeding

ACTAsia stimuleert het maken van goede voedingskeuzes in Aziatische landen, die doorgaans grote vleesconsumenten zijn. In 1961 bedroeg de vleesconsumptie in Azië 5,33 kg per persoon per jaar, maar in 2017 steeg de consumptie tot 32,55 kg. Dit is een stijging van 27,22 kg per persoon, een vervijfvoudiging (511%) in 56 jaar. Dit in vergelijking met de Verenigde Staten met een stijging van 46% en het Verenigd Koninkrijk met een stijging van 15%. Een dergelijke zware vleesconsumptie brengt de gezondheid van dieren, mensen en het milieu in gevaar. Het Compassionate Choices Network (CCN) van ACTAsia moedigt consumenten aan om na te denken over het effect van hun voedselkeuzes. Vier Aziatische organisaties gericht op het promoten van plantaardige diëten hebben zich aangesloten bij CCN: Animal Rights Centre Japan, The Good Food Fund in China, SHARAN India en Song Thuan Chay Vietnam. Ons doel is om meer Aziatische leiders aan te moedigen om door middel van het soort boodschappen en communicatiemiddelen die ze zelf het meest geschikt vinden meer Aziatische mensen te inspireren om te kiezen voor een plantaardig dieet gedurende een maand, met het doel om dit dieet als een levensstijlkeuze te vast te houden. ACTAsia wil samen met de leden in ons netwerk een langdurige verandering voor Azië teweegbrengen.

China’s vijfjarenplan voor de landbouw om milieuproblemen in verband met vleesconsumptie aan te pakken

De vleesconsumptie is toegenomen, vooral in China. Het land consumeert ongeveer 28% van al het vlees ter wereld, waaronder de helft van al het varkensvlees. De gemiddelde Chinees eet nu 63 kg vlees per jaar en verwacht wordt dat, als er niets wordt gedaan om deze trend te keren, daar tegen 2030 nog eens 30 kg vlees per persoon bij zal komen. Na deze verontrustende statistieken is het goed nieuws dat de Chinese regering stappen heeft ondernomen om deze enorme vleesconsumptie aan te pakken in haar vijfjarig landbouwplan dat onlangs werd onthuld. 

In het plan, dat gezamenlijk is opgesteld door zes departementen, waaronder het ministerie van Landbouw en Plattelandszaken, worden de bescherming van hulpbronnen, de bestrijding van vervuiling, het herstel van de landbouwecologie en de ontwikkeling van een koolstofarme industriële landbouwketen aangemerkt als de belangrijkste taken voor het 14e Vijfjarenplan (2021-2025).

Voor het eerst heeft China gecultiveerd vlees en andere “toekomstige voedingsmiddelen”, zoals eieren op plantaardige basis, opgenomen in zijn blauwdruk voor de voedselzekerheid in de toekomst. Gekweekt vlees, verkregen uit dierlijke stamcellen in een bioreactor en gevoed met een kweekbouillon, is een relatief nieuwe technologie die belooft een revolutie in de traditionele dierlijke landbouw teweeg te brengen door slachthuizen te vervangen door laboratoria. Dit moedige en hoopgevende plan zal hopelijk iets doen aan de alarmerende statistieken over vleesconsumptie in Azië en levensvatbare vleesvrije alternatieven bieden.

Worden mensen door de Veganuary-beweging aangepoord om hun eetgewoonten te veranderen voor de planeet en hun gezondheid?

Volgens een onderzoek van statista.com en Veganuary was van de mensen die in 2021 wereldwijd aan Veganuary deelnamen, ongeveer 40 procent van plan om na Veganuary door te gaan met een veganistisch dieet, tegenover ongeveer 10 procent van de mensen die dat niet van plan waren. Ook bleek dat 85 procent van de deelnemers van plan was om na januari veganistisch te blijven of de consumptie van dierlijke producten tenminste te halveren.

Goed geplande veganistische diëten volgen de richtlijnen voor gezonde voeding en bevatten alle voedingsstoffen die ons lichaam nodig heeft. Zowel de British Dietetic Association als de American Academy of Nutrition and Dietetics erkennen dat ze geschikt zijn voor elke leeftijd en levensfase. Sommige onderzoeken hebben een verband gelegd tussen veganistische diëten en lagere bloeddruk en cholesterol en het minder voorkomen van hartziekten, diabetes type 2 en sommige soorten kanker. Door te kiezen voor het halen van voedingsstoffen uit plantaardig voedsel maak je in je dieet meer ruimte voor gezonde opties zoals volkoren granen, fruit, noten, zaden en groenten, die boordevol heilzame vezels, vitaminen en mineralen zitten.

Dit zijn hoopgevende statistieken en gegevens. Het is te hopen dat mensen die denken over een veganistische levensstijl niet wachten tot januari volgend jaar en de hype rond Veganuary. Ik hoop dat ze in plaats daarvan nu al beginnen met het omarmen van hun nieuwe voedingspatroon, gerustgesteld door de wetenschap dat ze letterlijk de planeet redden en dieren, mensen en het milieu beschermen.

Als je erover denkt om veganistisch te worden, dan zijn hier mijn Top Vijf Tips voor Succes…

    Zorg ervoor dat je weet waarom je het wilt doen;

    Neem de tijd voor de overstap;

    Laat jezelf informeren en doe de nodige kennis op over groenten en peulvruchten;

    Deel je ervaring en haal tips uit sociale media, en

    Probeer veel recepten uit om je favoriete gerechten te vinden en meer te ontdekken!